Image
De ‘Expo Stier’, het symbool van Cuijk?
29/04/2016
Symbolen domineren ons leven. Verkeersborden, het verschil tussen een mannen- en vrouwentoilet, de uitgang van een station, vlaggen, noem maar op. Laat de symbolen maar eens weg en zie, we zouden letterlijk de weg kwijt raken. We hebben symbolen nodig, niet alleen als wegwijzers, maar ook om ergens bij te horen, om mens te zijn. Het is misschien wel het enige waarin we ons onderscheiden van dieren. De betekenis van een symbool is conventioneel, het berust op afspraken. Maar daarmee staat het voor iets, het representeert een groep, een idee, een eigenschap, iets dat verbindt. Je kan er trots op zijn. Hoe zit dat met Cuijk? De Expo-Stier misschien?
De plaatstalen stier van kunstenaar Kees Timmer uit Rotterdam maakte deel uit van de Nederlandse inzending voor de wereldtentoonstelling “EXPO” te Brussel in 1958. Een half jaar lang trok deze stier de aandacht van bezoekers van het Nederlandse paviljoen.
Burgemeester Louis Jansen zag onmiddellijk de symboolwaarde van dit beeld voor Cuijk. De Expo-Stier was het zinnebeeld van het tot ver over de landsgrenzen bekende roodbonte MRIJvee (Maas-Rijn-IJssel) dat op de jaarlijkse fokveedag in Cuijk in grote getalen werd geshowd en verhandeld. Op de laatste dag van de tentoonstelling stuurde Cuijk een delegatie van veekopers met aan het hoofd burgemeester Louis Jansen naar Brussel om de stier op te eisen. Op de EXPO verwisselde de stier van eigenaar via de aloude ‘handjeklap’ methode tussen burgemeester Jansen en van Walsum, commissaris-generaal van de Nederlandse deelneming. Eenmaal in Cuijkse handen vond er direct een doopceremonie plaats, niet met champagne, maar met een fles gesteriliseerde melk van de Cuijkse industrie! Hierbij kreeg het dier zijn officiële naam ‘Exporum’. Het duizend kilo zware beeld moest nog wel de grens over. Geen nood, de meegereisde Cuijkse veearts Viguurs kon het beest na onderzoek kerngezond verklaren en daarmee was de import geregeld.
Ter gelegenheid van de opening van de nieuwe Provinciale weg Cuijk-Oeffelt in november 1958 werd ‘Exporum’ onthuld. Het beest raakte bijzonder snel ingeburgerd, de beeltenis kwam op sigarenbandjes en suikerzakjes. En met het onderschrift ‘Cuijk, oord van energie’ verscheen het ook op het poststempel van de gemeente.
Eventjes stond Exporum in de weg, bij de aanleg van een nieuwe oprit voor de provinciale weg. Zo maar wegtakelen vonden ze in Cuijk te gortig. Aldus, in de takels hangende en met behulp van een levenslustige koe kon het van zijn plaats gelokt worden. Nu staat hij tevreden aan het begin van de Maasboulevard.
De miniatuur versie van de Cuijkse Stier wordt tegenwoordig toegekend en uitgereikt aan mensen, die ertoe hebben bijgedragen dat de gemeente Cuijk in positieve zin bekendheid heeft gekregen. Ontvangers van de Cuijkse Stier worden bijgeschreven in een ereboek.
Cuijk, bekend van de veemarkten en zeker na de oorlog een toonbeeld van energie. Met een energieke stier als symbool. Voorwaar, geen slechte keuze.
